Tarih: 09 Aralık 2016 (Cuma) Saat: 19:00 Yer: Şiddetsizlik Merkezi – Kuloğlu Mah. Güllabici Sk. No:16/2 Cihangir (0212 2441269)
“Sivil itaatsizlik ya da dörtköşe bir delikte yuvarlak bir çivi olma serbestisi.” Huxley, A., Cesur Yeni Dünya 1971
Farklı dönemlerde yaşayan ve aslolanın direnişlerin şiddet içermemesi olduğuna inanan; Hindistan’daki bağımsızlık hareketinin öncüsü Mahatma Gandhi’nin ortaya attığı “satyagraha” akımı, ABD’li insan hakları savunucusu Rosa Parks, sivil itaatsizlik” kavramının temellerini atan Henry David ve Thoreau’nun farklı bakış açıları ve farklı siyasi perspektiflerle dile getirişleri şu tanımda yer bulmuştur: “Sivil itaatsizlik yönetim siyasetinin ya da yasaların değişmesini isteyen, aleni, şiddetsiz, vicdani, fakat aynı zamanda siyasi olan, yasa dışı bir eylemdir.” (Rawls, J., A Theory of Justice Cambridge 1971)
Sivil itaatsizlikte ideolojik birliktelik şart olan değildir. İhtiyacımız olan çok sesliliktir, karşı çıkılanda ortaklık sağlamamızdır. Arendt’in “Kamu Vicdanına Çağrı, Sivil itaatsizlik” kitabında belirttiği gibi mücadelelerin verimliliği, “farklı eğilimlerin çabalarını ortak bir hedefe yöneltme kapasitesiyle” doğru orantılıdır. “Bu kapasitesini ya da isteğini yitiren cemiyet eylem yetisini de yitirmiştir”. Şiddetsizliği önüne katarak çözüm arayışlarına çağrı yapan sivil itaatsizlik, karşı çıkılanda ‘bireysel’ bir ele alış biçimi olabileceği gibi aynı zamanda ortak bir vicdani tabanda ‘kamuya açıklık’ özelliği de taşımaktadır. İşte İsviçre yapımı Everyday Rebellion belgeseli gündelik hayatımızdaki sivil itaatsizlik örnekleriyle ufkumuza ışık tutarken bir yandan da şiddetsiz eylemlerin insanlığa yayılan örneklerini ve şiddet eylemlerine oranla başarılarını bizlere sunuyor. Everyday Rebellion ile ideolojilere bağlı kalmadan (mesela doğa için ağaçlara sarılmakla gösterdiği itaatsizlikle) insanlığın çok seslilikte bir olması bizlere umut veriyor, aynı zamanda şiddetsizliğin gündelik hayata nasıl taşındığını gösteriyor. Elbette bu zamana kadar bir çok tanım atıldı ortaya ama bizim istediğimiz şey sizlerin hafızalarında nasıl bir soru işareti bıraktığı ‘sivil itaatsizlik’ denilince. Tanımlara bağlı kalmadan şiddeti reddetmeye çağıran belgeselde tabuları yıkmaya davet ediyoruz gelin hep beraber şiddetsiz bir dünya mümkün diyelim ve soralım kendimize: Peki nedir sivil itaatsizlik ?
Film Hakkında
HER GÜN İSYAN – EVERDAY REBELLION Değişimin Sanatı Everyday Rebellion dünya çapındaki sivil itaatsizlik ve şiddetsiz eylemlerin yaratıcı formları hakkındaki bir çapraz medya belgeselidir. New York’taki Occupy (İşgal) hareketinin İspanyol Indignados protestoları* ya da Arap Baharıyla ortak yanı nedir? İran demokrasi hareketi ile Suriye’deki şiddetsiz isyanlar arasında bir bağlantı var mı ve Ukraynalı üstsüz Femen eylemcileri ile Mısır İslami kültürü arasında nasıl bir bağ vardır? Dahası Sırbistan ve Türkiye’nin bütün bunlarla ilişkisi ne? Çeşitli halk ayaklanmalarının nedenleri bu ülkelerde farklı olabilir fakat mücadelelerinde kullandıkları yaratıcı şiddetsiz taktikler güçlü bir şekilde diğerleriyle bağlantılı. Bu stratejileri, yeni fikirleri ve yerleşik yöntemleri paylaşan eylemciler de öyle. Everyday Rebellion, İspanya, İran, Suriye, Ukrayna, ABD, Birleşik Krallık ve Sırbistan’daki tutkulu insanlar tarafından gerçekleştirilen barışçıl protestoların zenginliği hakkında bir hikaye. Bu metotlar yaratıcı, komik ve bazen agresif bile. Bu eylemciler kullandıkları şiddetsiz yaratıcı protestoların, şiddet protestolarını yeneceğine inanan kimseler ve haklılar. Şiddetsizliğin şiddetli protestolardan daha etkili ve başarılı olduğu bilimsel olarak kanıtlandı. Şiddetsizlik, tarafları korkutuyor çünkü onlar dünyayı süratle değiştiriyorlar diktatörlüklere ve hatta küresel şirketlere meydan okuyorlar. Everyday Rebellion şiddetsiz direnişin yaratıcılığına bir övgüdür. Bu proje, her gün icat edilen yeni protesto biçimlerinin diktatörlüklerin ve bazen de küresel şirketlerin gücüne meydan okuyan, modern ve hızla değişen bir toplumun etkilerini araştırıyor. Everyday Rebellion, şiddet dolu sistemleri şiddetsiz yöntemlerle alaşağı etmek isteyenlere kulak veriyor. Çünkü Ghandi’nin de dediği gibi “Önce seni görmezden gelirler, sonra sana gülerler, sonra seninle savaşırlar, sonra siz kazanırsınız.”
*Çevirmenin notu: İndignados :2011 ispanya protestolarının protestocularının kendilerine verdikleri isim. “Öfkeliler” (veya “öfkelendirilmişler”) anlamına geliyor.